Doe als Alex Agnew en Filip Geubels en improviseer…niet

Zal ik je eens iets vertellen?

 

Niets is wat het lijkt…

 

Sommige tv-shows, theatervoorstellingen of zelfs concerten wekken de indruk dat alles zomaar spontaan gebeurt.

Alsof er geïmproviseerd wordt en de grappen en ludieke situaties heel toevallig, ad rem en net verzonnen uit de monden van de sprekers of acteurs komen.

Als je gelooft dat dit echt is, moet ik je helaas ontgoochelen.

Alles werd namelijk minutieus voorbereid…

 

Er bestaat wel zoiets als improvisatietheater waar de acteurs vrij zijn om hun rol een eigen invulling te geven,

maar ook dan wordt in meer of mindere mate gebruik gemaakt van een script of leidraad.

 

De schijnbaar spontane talkshows op tv daarentegen zijn helemaal niet zo spontaan als ze lijken.

Er moet met teveel rekening gehouden worden dat het gewoon niet mogelijk is om iedereen spontaan zijn ding te laten doen.

Anders zouden de camera’s niet op elkaar afgestemd zijn of zou iedereen door elkaar praten waardoor je niets meer verstaat, om maar enkele argumenten te geven.

 

Improviseren, laat me niet lachen

 

Neem nu stand-upcomedy.

Dat ziet er allemaal heel grappig, gemoedelijk, relax en spontaan uit.

De realiteit is toch anders.

Wat voor het publiek hooguit 2 uur duurt, heeft maanden vooraf heel wat bloed, zweet en tranen gekost.

Geert Hoste, Philippe Geubels, Alex Agnew en hun collega’s zijn maanden soms zelfs jaren bezig met het in elkaar steken van hun show.

Ze schrijven en schrappen.

 

Twijfelen welke zin de overgang moet maken van de ene anekdote naar de andere om dan toch de hele boel weer om te gooien.

 

Twijfelen over hoe de grappen worden opgebouwd en welke plaats ze krijgen in de show.

 

Passen woorden en zinsconstructies aan.

 

Oefenen.

 

Beluisteren zichzelf.

 

Passen hier en daar dan toch weer iets aan.

 

Bekijken hoe ze het publiek kunnen aanspreken of betrekken.

 

Zijn er dan toch niet zeker van of dat wel zal lukken.

 

Proberen het toch.

 

Oefenen opnieuw en opnieuw en opnieuw.

 

Tot ze hun hele tekst kunnen opzeggen alsof ze het aan vrienden op café zouden vertellen

en het lijkt alsof ze de ene mop na de andere uit hun mouw schudden.

Ze slagen er effectief in om het publiek de indruk kunnen geven dat ze het allemaal op het moment zelf

aan het verzinnen zijn.

Want geef toe, het valt helemaal niet op hoeveel maanden ze hebben zitten zwoegen.

 

Oké, na verloop van tijd heeft iedere spreker, comedian of presentator wel een strategie en enkele kapstokken

wat het voorbereiden makkelijker maakt.

Toch neemt dat niet weg dat de voorbereiding nog steeds het grootste deel van het werk is.

 

Er van uitgaan dat je wel vlot en spontaan zal kunnen vertellen, werkt helemaal niet.

 

De kans dat je zal vastlopen en niet meer uit je woorden raakt, is namelijk zeer groot.

Ook dat je met je presentatie je doel voorbijschiet en maar blijft vertellen zonder een punt te maken, is reëel.

 

Dat is jammer, want als spreker sta je gewoon rechtstreeks in verbinding met je publiek.

Het overdragen van je boodschap kan dus enorm krachtig zijn.

 

Het gebrek aan een scenario en goede voorbereiding ontneemt je die kans.

 

En hoe gaat dat bij zangers?

 

Ook een concert lijkt heel spontaan te gebeuren, toch is precies bepaald

  • welke nummers wanneer komen,
  • wanneer de zanger zich gaat omkleden,
  • wanneer bepaalde muzikanten een solo spelen en
  • wanneer de zanger het publiek toespreekt.

 

Soms lijkt het alsof de band en de zanger of zangeres aan het improviseren zijn met bepaalde nummers

of intro’s.

Toch is ook dat heel vaak voorbereid op repetities of toch op z’n minst op voorhand afgesproken.

Al is het maar zodat de klank- en lichtjongens weten op wie ze zich moeten richten.

 

Voorbereiden voor dummy’s

 

Het is een goed idee om de dagen of weken voor je presentatie of optreden even bij het volgende

stil te staan:

 

  • Ken je materie of je songteksten en bindteksten.
  • Bepaal je doel.
  • Weet wie je publiek is.
  • Weet wat de omstandigheden zijn.
  • Weet wat je gaat zeggen.

 

Door dit in kaart te brengen en er op in te spelen met je verhaal, kan je het volle uit je presentatie of optreden halen.

Hoe vaker je deze oefening maakt hoe vlotter het gaat en hoe spontaner de woorden zullen komen.

Dat spreekt vanzelf.

 

Telkens even de tijd maken om de bovenstaande stellingen af te toetsen maakt dat

jij jouw boodschap nog beter kan afstemmen op je publiek

waardoor dat met waardevolle informatie naar huis gaat.

Dat is uiteindelijk toch waar alles om draait als je jouw kennis en inzichten met hen deelt.

 

Ook al is de inhoud van jouw boodschap steeds hetzelfde, je publiek en de omstandigheden waarin je spreekt

zijn dat niet.

 

Hoe meer jij voorbereid bent op worst-case-scenario’s hoe minder er in het honderd kan lopen.

 

Het is ook belangrijk dat je enkele praktische zaken op punt zet voor je gaat spreken.

Ik zette ze voor jou even op een rijtje.

Omdat je voortaan niets meer over het hoofd zou zien, maakte ik voor jou een checklist.

Deze kan je gratis downloaden en dan telkens voor je presentatie of optreden afdrukken en afvinken.

Geen excuses meer om niet voorbereid te zijn dus 😉.

 

 

Gerelateerde items

Over de auteur

Julie Tamsin

Julie Tamsin studeerde in 2006 af als logopediste aan de Arteveldehogeschool te Gent. Ze volgde de postgraduaatopleiding Stem aan de Thomas More hogeschool in Antwerpen.

Nog steeds volgt ze opleidingen, cursussen en symposia met als thema’s de spreek – of zangstem. In 2012 richtte ze haar eigen logopedische praktijk op waarin ze mensen met stemproblemen begeleidde.

Met Spreek & Zing coacht ze mensen die van zich willen laten horen door klaar en duidelijk te spreken of de pannen van het dak te zingen.